تاثیر پودر پسته وحشی (بنه) بر فعالیت آنزیم فسفاتیدات فسفوهیدرولاز کبد و میزان

چکیده مقدمه: هر چند مصرف داروهای شیمیایی ضد چربی مثل ژمفیبروزیل، کلوفیبرات و استاتین ها باعث کاهش چربی خون می شوند ولی اینگونه داروها معمولاً عوارض جانبی به همراه دارند. نتایج مطالعات اثبات کرده که مصرف محصول درختان خانواده آناکاردیاسه دارای اثرات کاهنده چربی خون می باشند ولی مکانیسم دقیق اثرات کاهندگی آنها بر چربی های خون مشخص نشده است. با توجه به این که آنزیم فسفاتیدات فسفوهیدرولاز آنزیمی کلیدی در متابولیسم گلیسرولیپدها است، هدف از این پروژه بررسی تاثیر مصرف پسته وحشی بر فعالیت آنزیم مذکور، میزان تری گلیسرید کبد و چربیهای سرم موش صحرایی بوده است. مواد و روش ها: این آزمایش تجربی در یک دوره 15 و 60 روزه بر روی موشهای صحرایی انجام گرفت. گروهای شاهد(n=6) تحت رژیم معمولی استاندارد ولی گروه های تست (n=6) تحت رژیم معمولی بعلاوه 10 درصد پودر پسته قرار گرفتند. پس از اتمام هر دوره فعالیت آنزیم فسفاتیدات فسفوهیدرولاز کبدی، تری گلیسرید، توتال کلسترول، HDL کلسترول،LDL کلسترول،VLDL کلسترول سرم و میزان تری گلیسرید کبدی اندازه گیری شد. یافته های پژوهش: پسته وحشی در دوره 15 روزه باعث افزایش میزان کلسترول در کلیه فراکسیون های لیپوپروتئنی و کاهش میزان تری گلیسرید کبدی شد(P<0.05) و فعالیت آنزیم فسفاتیدات فسفوهیدرولاز را به میزان 11 درصد نسبت به گروه کنترل کـــاهش داد. در دوره بلند مدت 60 روزه تفاوت معنی داری در میزان کلسترول فراکسیون های لیپوپروتئنی و تری گلیسرید سرم با گروه کنترل مشاهده نشد(P<0.05)، ولی فعالیت آنزیم مذکور به میزان 16 درصد نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود و میزان تری گلیسرید کبدی نیز به طور معنی داری در گروه تست نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود(P<0.05). بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از وجود یک یا چند ماده موثر در پسته وحشی است به طوری که در کوتاه مدت باعث افزایش کلسترول در کلیه فراکسیونهای لیپوپروتئینی می شود . برای درک بهتر مکانیسم اثر آن بایستی از پسته وحشی عصاره الکلی و آبی تهیه و بر روی متابولیسم چربیها آزمایش نمود. از طرف دیگر در دراز مدت این اثر افزایشی بر متابولیسم کلسترول مشاهده نمی شود. این پدیده احتمالاً ناشی از وجود فراوان اسیدهای چرب ضروری لینولئیک و لینولنیک در پسته می باشد که در دراز مدت باعث کاهش کلسترول می شود. با توجه به اینکه آنزیم فسفاتیدات فسفوهیدرولاز در تشکیل کبد چرب نقشی مهم دارد و پسته وحشی می تواند باعث کاهش فعالیت آن و در نتیجه کاهش میزان سنتز تری گلیسرید کبدی در کوتاه مدت و بلند مدت گردد، می توان از پسته وحشی در درمان کبد چرب از طریق جدا سازی و تخلیص اجزاء موثر آن استفاده کرد.